آموزشگاه فنی و حرفه ای پنج پر

1-     قالیچه های بسیار کوچک به نام های پادری – پاتختی – و پشتی به ابعاد تقریبی 60×50 و 80×60 و 90×60 سانتی متر.

2-     کنارهنوعی فرش که دارای طول بلندی است که همراه با میان فرش به کار رفته و برای پوشاندن روی پله و راهرو استفاده می شود.

3-     قالیچه های کوچک به نام ذرع و نیم به اندازه های تقریبی 150×100سانتی متر و ابعاد مشابه. در بازار قالیچه هایی در مقیاس کوچک تر از این اندازه ها را به نام ذرع و چارک می نامند.

4-     قالیچه هایی به نام موصل به اندازه های تقریبی 200×130 سانتی متر.

5-     قالیچه های متوسط به نام سجاده یا دو ذرعی به اندازه های تقریبی 210×150 سانتی متر.

6-      قالیچه های بزرگ و یا قالی های کوچک در ابعاد تقریبی 150×250 و 170×280 سانتی متر و یا اندازه های مشابه که در اصطلاح به آن ها «پرده» می گویند.

7-     قالی های کوچک و بزرگ که در اندازه های 2×3 و 5/2×5/3 و 4×3 و 5×4 و 5/4×6 متر و یا اندازه های مشابه بافته می شوند. در قالی های به ابعاد فوق اختلاف بین طول و عرض به طور معمول یک متر در نظر گرفته می شود).

8-     به غیر از ابعاد فوق در مراکز بافندگی ایران بنابر سنت ها و عادت های بافنده ها، کناره های کوتاه که در اصطلاح به آن «خرک» گفته می شود به اندازه های تقریبی 90-80×230-180 سانتی متر و کناره های معمولی به عرض 70 تا 110 سانتی متر و طول 280 تا 1600 سانتی متر نیز بافته می شوند.

9-     کلگی و یا سرانداز کناره عریضی است به ابعاد تقریبی 120 تا 180 سانتی عرض و 250 تا 500 سانتی متر طول که معمولاً راهروهای فراخ را با آن مفروش می نمایند و یا در بالا و پائین فرش اصلی سالن پهن می شوند.

علاوه بر مقیاس های یاد شده در بسیاری از مناطق بافندگی ایران از جمله کرمان، تبریز، بیرجند، شیراز، بختیاری، نائین و غیره فرش های مربع به اندازه های 1×1 و 5/1×5/1 و 2×2 و 5/3×5/3 متر بافته می شود و در اصفهان و تبریز و قم فرشینه های گرد و بیضی شکل در مقیاس های نه چندان بزرگ و به تعدادی نه چندان انبوه تولید می شود.

فراسوی این اندازه ها و معیارهای تجارتی گاهی به فرش هایی بسیار گران بها و با ارزش اغلب در اندازه های بزرگ بر می خوریم که بر اساس سفارش بافته شده و غالباً زینت بخش بناها و ساختمان ها یا کاخ های با شکوه بزرگان عالم و ثروتمندان جهان می گردند.

بزگترین فرش جهان هم با مساحت 5627 متر مربع زینت بخش مسجد شیخ زاهد در امارات متحده عربی ( ابوظبی) است .در  بافت این شاهکار هنری توسط 1200 بافنده و 47 تن مواد اولیه ( 35 تن پشم و 12 تن پنبه ) به کار گرفته شده است.

تذکر: با توجه به دستبافت بودن این گونه فرش ها احتمال چند سانتی متر اختلاف را بایستی در اندازه آنها در نظر گرفت.

منابع :

افسانه جاویدان فرش ایران مولف محمد جواد نصیری ،1389،فرهنگسرای میر دشتی صفحه 106-107

صور اسرافیل، شیرین، " فرش و استاندارد"، ناشر: موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، چاپ اول 1376