چرا فرش دستبافت ار رونق افتاد ؟
چرا فرش دستبافت از رونق افتاد؟
کسی در دنیا نیست که نداند ایران زادگاه فرش است. کشوری که صدها سال بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده فرش دستباف در جهان بوده است و هنوز هم مردم سراسر جهان فرش دستباف ایرانی را میشناسند.
یه سوالی که ذهنم درگیر کرده اینکه امروزه روز جایگاه فرش دستبافت کجاست ؟
آیا کسی از مسیولین به فکر تولید کنندده و بافنده و مرمت گر و ......هست؟
چند درصد مردم از طریق فرش دستبافت گذران زندگی میکنن ؟
آیا در این سالهای رکود و تحریم فکری بحال فرش دستبافت و شاغلین این رسته شغلی شده است ؟
اگرچه صادرات کالاهای مختلف طی سالهای گذشته با کاهش و مشکل مواجه شده اما افت صادرات فرش دستباف با سایر کالاها فرق دارد چراکه این کالا علاوه بر اینکه نمادی از هنر اصیل ایرانی و شناسنامه کشور محسوب میشود از نظر اقتصادی نیز به دلیل اینکه همواره ۸۵ درصد فرش ایرانی صادر می شده به شدت توسعه محور و ارزآور بوده است، از سویی دیگر نیز این صنعت همواره اشتغالزایی پایدار به ویژه در مناطق روستایی و عشایرنشین و شهری به همراه داشته است.
نکته مهم آن است که در قدیم به دلیل گران بودن فرش دستباف خریدار داخلی کم بوده اما امروزه با توجه به کاهش قدرت خرید مردم ولی امروزه تنوع در قیمت قرش دستبافت وجود دارد ومیتوان فرشهای دستبافت متناسب در هر قیمتی که گاه از فرش ماشینی هم ارزانتر است تهیه کرد ،اماذ به دلیل کم توجهی مسیولین این امر و عدم تبلیغات خریدار داخلی این محصول هم زیاد نیست و بر همین مبنا بوده که طی سالهای گذشته فرش دستباف یک محصول صادرات محور شناخته می شده است. بنابراین زمانی که صادرات این محصول با مشکل مواجه شود طبیعتاً تولید هم دیگر صرفه اقتصادی نخواهد داشت و علاوه بر از بین رفتن ظرفیتهای اشتغالزایی، بافندگان ایرانی نیز یا مجبور به تغییر شغل و یا مجبور به مهاجرت به شهرها و یا کشورهای دیگر به ویژه ترکیه و هندوستان میشوند.
چه کسانی پاسخ گوی این روزگار تیره برای فرش دستبافت است ؟
چقدر این نشست ها و همایش های نمایشی به بهبود وضعیت فرش کمک کرده است ؟
چند درصد از قارغ التخصیلان و اساتید فرشی در نهاد های دولتی ...شرکت ملی فرش و... مشغول کارند ؟
29درصد صادرات فرش ما به امریکا بود ،بعد از تحریم چه کشورهایی جایگزین شده ؟
((قصه تار و پودهای فرش دستباف ایرانی داستان هزارتویی دارد که قرنها است راه خود را در بازارهای جهانی پیدا کرده و نام خود را با ایران گره زده و هر جا که نامی از کشورمان به میان میآید، فرش دستباف هم به عنوان یک یادمان در کنار آن، خودنمایی میکند. آمارها نیز مهر تأییدی بر این گزاره میزند؛ به عنوان نمونه سال ۱۳۷۳ میزان صادرات غیرنفتی کشور ۴ میلیارد و ۸۲۴ میلیون دلار بود که سهم صادرات فرش ۴۴ درصد یعنی معادل ۲ میلیارد و ۱۱۲ میلیون دلار بوده است.
اگرچه از سال ۱۳۷۴ به این سو صادرات فرش دستباف کمتر از سالهای قبل خود شد اما هرگز به کمتر از ۵۰۰ میلیون دلار نرسید و با توجه به میزان صادرات غیرنفتی ایران در آن سالها که ارقامی بین ۵ تا ۷ میلیارد دلار بود رقم قابل توجهی نیز محسوب میشد؛ از سویی دیگر با توجه به کیفیت فرش ایرانی، همواره اولین کشور صادرکننده این محصول بودیم.
اما زوال فرش ایرانی با ورود به دهه ۹۰ و تشدید تحریمهای سازمان ملل علیه ایران کلید خورد، تا جایی که ارزش صادرات فرش دستباف ایران از ۴۲۷.۳ میلیون دلار در سال ۱۳۹۱ به ۲۹۰ میلیون دلار در سال ۹۴ رسید. در ادامه نیز پس از خروج آمریکا از برجام و قرار گرفتن فرش ایرانی در اولین لیست تحریمی دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا، صادرات فرش ایرانی به کمتر از ۱۰۰ میلیون دلار رسید به گونهای که صادرات این کالا در سال ۹۸ کمتر از ۷۳ میلیون دلار بود. در ادامه نیز با تحریمهای داخلی که دست به دست تحریمهای خارجی داد کار برای فرش ایرانی به جایی رسید که در سال ۱۴۰۱ تنها ۵۰.۷ میلیون دلار از این کالا صادر شد. رقمی که ۷۸ درصد کاهش نسبت به سال ۹۷ و نزدیک به ۹۸ درصد کاهش (به قیمت جاری) نسبت به سال ۷۳ را نشان میدهد.
همچنین طی نیمه نخست امسال تنها ۳۲ میلیون دلار فرش دستباف صادر شده است که پیشبینی میشود صادرات فرش دستباف امسال نسبت به پارسال با افت حدود ۲۰ درصدی مواجه شود.))به نقل از خبر گزاری مهر
طبق آمارهای وزارت صمت بخش عمدهای از زنجیره اشتغال ۲ میلیون نفری فرش دستباف در سراسر کشور را بافندگان تشکیل میدهند و از این تعداد 13هزار بافنده گیلانی هستند ..... ادامه دارد