دفتین (دفه ، کرکیت ، کلوزار، دستوک )
همه این اسامی به وسیله ای خاص اطلاق می گردد که وظیفة آن کوبیدن گره های فرش و همچنین پودهای آن می باشد. دفّه از نظر فرم و ظاهر درانواع مختلف ساخته می شود، اما کارآیی همگی یکسان است و تفاوتهای موجود به نحوی مرتبط باسنت های بافندگی نزد اقوام مختلف می باشد.
هر دفتین دو قسمت دارد 1 – دسته 2- تیغه های فلزی
قسمت اصلی دفتین تیغه های آن است که مرکب ازتعدادی تیغة فلزی می باشد. قسمت جلوی تیغه ها کمی باریکتر و تیزتر است تا به راحتی در داخل تارهای فرش فرو رود. دستة آن نیز ممکن است چوبی یا فلزی باشد که به طرق مختلف مانند کاملاًعمود، مورب و یا کاملاً صاف به تیغه ها وصل می شود.
در میان دفتین های قدیمی نمونه هایی نیز دیده شده که تمام آن از جنس چوب بوده است . البته دفتین های چوبی عموماً برای بافت سایر دستبافتها نظر گلیم کاربرد داشته است که البته ساخت آنهاتقریباً به فراموشی سپرده شده است . در میان دفتین های متداول در قالیبافی امروز ایران ، گروهی که درتبریز استفاده می شوند و به دفتین تبریزی شهرت دارند از نظر حجم و وزن سبک ترین و کوچکترین دفتین های ایران هستند و دفتین های مورد استفاده در اصفهان حجیم ترین و سنگین ترین دفتین های مورداستفاده در ایران می باشند.
در واقع آنچه باعث تفاوت دفتین در مناطق مختلف ایران میگردد تعداد تیغه های آن متناسب با رجشمار هر فرش و ویژگی های قالی بافی هر شهر و منطقه است . هرچه رجشمار فرش بالاتر باشد تعداد تیغه های دفتین مورد استفاده برای بافت بیشتر باید باشد .
بهتر است در موقع دفه زدن نکاتی را رعایت کنیم:
اگر در موقع بافت فرش دفتین را کم بکوبیم فرش دچار بالازدگی می شود