آموزشگاه فنی و حرفه ای پنج پر

 شست‌وشوی زیاد فرش، به خصوص فرش‌های قدیمی و فرش‌هایی که توسط انگشتان هنرمندانه اساتیدی بزرگ بافته شده و در دل تاروپود آن‌ها، خاطره‌های بسیار وجود دارد که به هیچ عنوان کاری عاقلانه نیست و می‌توان با بهره‌گیری از روش‌های دیگر به تمیز کردن این فرش ها اقدام کرد.
    
    کدام قالیشویی برای شستن فرش‌ها و قالی‌هایمان مناسب و قابل اعتماد است، فرش‌ها و قالی‌های گران قیمت‌مان را به کدام قالیشویی بسپاریم تا در عین تمیز شدن، خراب نشوند؛ برای شستن فرش ها و قالی های خانه مان چقدر باید هزینه کنیم؟ چقدر زمان برای شستن و آماده شدن فرش ها مورد نیاز است.
    
    بر اساس این گزارش، در این مطلب برای شما عزیزان راهنمایی را آماده کرده ایم تا بتواند پاسخگوی سوالات شما در این موضوع باشد.
    
    شست و شوی فرش ها به روش سنتی مناسب است صنعتی؟
    
    بهتر است در ابتدا به این نکته اشاره کنیم که شست‌وشوی زیاد فرش، به خصوص فرش‌های قدیمی و فرش‌هایی که توسط انگشتان هنرمندانه اساتیدی بزرگ بافته شده و در دل تار و پود آن‌ها، خاطره‌های بسیار وجود دارد؛ به هیچ عنوان کاری عاقلانه نیست و می‌توان با بهره‌گیری از روش‌های دیگر به تمیزکردن این فرش‌ها اقدام کرد. شما با اقداماتی ساده می‌توانید پاکیزگی نسبی را به این فرش‌ها باز گردانید؛ می‌توانید با جارو برقی گردوغبار و خاک را از دل تار و پود این فرش‌های با ارزش بگیرید و سپس با بهره‌گیری و استفاده از شامپو های مخصوص و مناسب برای فرش، پاکیزگی و درخشندگی را به فرش‌های منزل خود بازگردانید.
    
    اما زمان‌هایی نیز وجود دارد که به جز قالیشویی انتخاب دیگری وجود ندارد و بایستی فرش‌هایتان را برای تمیز شدن به دست شرکت‌های قالیشویی بسپارید! این زمان‌ها عمدتا هنگامی هستند که یا فضای کار مناسبی در اختیار نداریم و یا وقت کافی برای انجام این کار نداریم. اما چنانچه شما دارای فضای مناسب و نیز امکانات لازم برای انجام این کار می‌باشید؛ می‌توانید با استفاده از مواد شوینده مناسب و آشنایی با نحوه درست و صحیح آب‌گیری فرش‌ها، آستین بالا زده و خاطرات کودکی خود را زنده نمایید! اما در غیر در این صورت می‌توانید از خدمات قالیشویی‌های مجاز در سطح شهر که نحوه و سطح کار آن‌ها توسط اتحادیه صنف قالیشویان شهر تایید شده و دارای مجوزهای لازم برای انجام این خدمات هستند، استفاده کنید.
    
    شست و شوی فرش و موکت در قالیشویی ها، چقدر هزینه دارد؟
    
    در رابطه با این کار، مرجعی رسمی به نام اتحادیه صنف قالیشویان در هر شهر وجود دارد که این اتحادیه در طول سال، هر شش ماه یک بار، قیمتی مصوب و رسمی را برای شست و شوی فرش و قالی و موکت به قالیشویان اعلام می‌کند و تمامی قالیشویان موظف به رعایت و اعمال این قیمت ها هستند. همان‌طور که می‌دانید شست و شوی فرش، قالی و موکت در قالیشویی‌ها براساس متر مربع محاسبه می‌شود.
    
    لازم به ذکر است که در این میان، موردی نیز به نام قیمت توافقی وجود دارد؛ شاید شما نیز از این موضوع اطلاع داشته باشید که قیمت‌های درج شده در آگهی‌های منتشر شده با صورتحساب و قیمت واقعی پرداخت شده نهایی تفاوت دارد.
    
    به طور کلی می‌توان گفت هزینه شست‌وشوی فرش، قالی و موکت براساس متر مربع از سوی اتحادیه قالیشویان مشخص و تعیین شده است؛ اما در برخی موارد، هزینه نهایی به صورت توافقی است بدین ترتیب که طرفین پس از صحبت با یکدیگر، در قیمتی مشخص به توافق می‌رسند؛ لازم به ذکر است که قیمت به دست آمده به دستور العمل یا مصوبه خاصی بستگی ندارد.
    
    مواردی همچون شست و شوی تابلو فرش یا فرش‌های قدیمی و نفیس و یا در صورتی که شست شوی فرش شما نیازمند خدماتی خاص و اضافی باشد ؛ توصیه می‌شود حتما در نحوه توافق، دقت لازم و کافی را داشته و سندی از توافق خود در اختیار داشته باشید.
    
    قالیشویی های مجاز و غیر مجاز!
    
    به شما توصیه می‌کنیم وقتی به آگهی‌های چاپ شده قالیشویان در نیازمندی‌های روزنامه‌ها نگاه می‌کنید و یا با مشورت با دوستان و آشنایان خود، یکی از قالیشویی‌های شهر خود را انتخاب می‌کنید، بهتر است قبل از دادن آدرس به قالیشویی و تحویل فرش‌های خود به آن‌ها، کمی حوصله به خرج داده و اتحادیه قالیشویی شهر محل اقامت خود تلفن کرده و یا به وب‌سایت اینترنتی آن اتحادیه مراجعه کنید.
    
    چنانچه نام قالیشویی انتخابی توسط شما، در بین لیست اسامی قالیشویان مورد تایید و مجاز آن اتحادیه وجود داشت، می توان گفت 50 درصد کار انجام شده است و باقی موارد به دقت انتخاب شما بستگی دارد. اما چنانچه نام آن قالیشویی را در فهرست اسامی اتحادیه ندیدید! آن قالیشویی را برای شست و شوی فرش های خود بیخیال شده و دوباره به جست و جو بپردازید تا گزینه ی مناسبی را بیابید.
    
    اما این سوال پیش می آید که دلیل حساسیت بالای ما در انتخاب قالیشویی چیست؟ پاسخ این است که اگر فرش های ما نفیس و گران قیمت باشند! بایستی بدانیم که فرش های خود را به چه کسی می سپاریم و از عاقبت کار خود، نگران و دلواپس نباشیم.
    
    صورتحساب فرش های خود را به دقت مطالعه کنید!
    
    براساس یک سنت و رسم قدیمی در میان ما ایرانی ها، فرش دستباف جزو سرمایه های اصلی زندگی محسوب می شود؛ پس توصیه می شود قبل از تحویل دادن سرمایه های خود به دست قالیشویی مجاز انتخاب شده توسط شما، قرارداد یا فاکتور ارایه شده را به دقت مطالعه کرده و از سوال کردن درباره آن، اصلا خجالت نکشید؛ چنانچه قرارداد ارایه شده برای شما قانع کننده نبود می توانید با دفتر شرکت قالیشویی تماس بگیرید و حتی در نهایت می توانید از نظرات کارشناسان اتحادیه قالیشویان استفاده نمایید.
    
    این نکته را فراموش ننماید که به هیچ وجه عجله نکنید و با اعتماد کامل و خونسردی تمام فرش هایتان را تحویل داده و تحویل بگیرید.
    
    در قرارداد برخی از شرکت های قالیشویی، بندی وجود دارد که در آن نوشته شده است: هر گونه خسارت احتمالی بر عهده مشتری است.
    
    زیرا معمولا فرش های دستباف و نفیس دارای ارزش مادی بالایی می باشند؛ بنابراین هرگز این بند از قرارداد را نپذیرید؛ توصیه می شود چون از خدمات قالیشویی های مجاز استفاده می کنید بنابراین قبل از امضای قراردادی با بند فوق، حتما در ابتدا با اتحادیه قالیشویان تماس گرفته و این موضوع را با کارشناسان آن مرکز در میان بگذارید و پس از دانستن نظر و تایید آن ها، اقدام به امضای قرارداد نمایید.
    
    همچنین توصیه می شود قالیشویی ای را انتخاب نمایید که در ازای دریافت مبلغی اضافی، فرش های شما را بیمه نماید تا در صورت ایراد خسارت به فرش های شما، بیمه خسارت شما را بپردازد و دچار مشکلات بیشتری نشوید.
    
    به یاد داشته باشید تمام اطلاعات درج شده در رسید قالیشویی را چک کرده و صحت اطلاعات را با کارت یا مشخصات قالیشویی مطابقت دهید؛ زیرا رسید قالیشویی تنها سند نزد شما خواهد بود. همچنین توصیه می شود به هیچ عنوان، رسید بدون مهر واحد قالیشویی یا امضا را قبول نکنید.
    
    در آخرین مرحله، توصیه می شود حتما مشخصات کامل و شماره تماس مامور تحویل گیرنده ی فرش و همچنین شماره پلاک خودرو اش را در پشت برگه ی رسید یادداشت نمایید.
    
    باید ها و نباید هایی درباره ی شست و شو و نگهداری از فرش و قالی
    
    همانطور که شما نیز می دانید از قدیم الایام تا به امروز، فرش های دست بافت و ماشینی همراه ماندگار و همیشگی خانه و خانواده های ایرانی بوده و هست و خواهد بود؛ اما این سرمایه های زیبا، رنگارنگ و اصیل برای دوام و ماندگاری به نگهداری صحیح و مراقبت ایمن نیاز دارند تا گذر روزگار آن ها را از بین نبرد و نیازارد. شما می توانید با رعایت نکاتی ساده، زیبایی آن ها را همیشگی و طول عمرشان را ضمانت نمایید. با ما همراه باشید.
    
    پاکیزگی فرش
    
    در ابتدا توصیه می کنیم برای تمیز کردن فرش های منزل خود، از جاروی دستی استفاده ننمایید! زیرا نی های نوک تیز و نازک موجود در جاروی دستی با گذر زمان، الیاف فرش را دچار آسیب و فرسودگی می نماید. بهتر است بدانید استفاده از یک جارو برقی با دور تند، بهترین و مناسب ترین راه برای تمیز کردن و بیرون کشیدن گرد و غبار از میان پرزعای فرش است.
    
    تاثیر تابش نور آفتاب
    
    آن دسته از خانه هایی که به دلیل موقعیت شان، آفتاب گیر هستند گرچه شرایطی مفید و ایده آل را برای افراد و نیز محیط درونی خانه فراهم می آورند اما دارای بعضی مضرات نیز می باشند. برای نمونه چنانچه فرش خانه به صورت دائم در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار داشته باشد، این اتفاق بر روی رنگ فرش تاثیری منفی و مخرب خواهد داشت. توصیه می کنیم اگر در خانه ی خود، قالی دستبافت و با ارزش پهن کرده اید برای جلوگیری از تابش های مخرب آفتاب، برای پنجره های مقابل این فرش تان، از پرده های ضخیم و مناسب استفاده نمایید.
    
    تاثیر سایش
    
    چنانچه قالی خود را در زیر درب قرار داده اید، به این موضوع توجه داشته باشید که ساییدگی فرش تان را به همراه خواهد داشت! اگر مجبور هستید قسمتی از فرش یا قالی خود را به دلیل کم بودن فضا در خانه خود، در زیر درب قرار دهید درب را به صورتی تنظیم نمایید که به هنگام چرخش مکرر (باز و بسته شدن های پی در پی)، تماسی با فرش یا قالی شما نداشته باشد. همچنین علاوه بر رعایت نکته فوق، بهتر است فرش یا قالی خود را هر چند وقت یک بار جابه جا و سر و ته نمایید تا با این کار، تمامی قسمت های آن به یک اندازه پا بخورد! و تنها برخی از قسمت های فرش یا قالی پا نخورده و در معرض سایش قرار نگیرد. 
    
    حرکت و جابه جا شدن فرش
    
    شاید در خاطرتان باشد در روزگاران نه چندان دور، خانواده ها کف خانه های خود را موکت می کردند و سپس فرش یا فرش های خود را بر روی آن ها می گستراندند؛ در این وضعیت دیگر خبری از حرکت کردن فرش یا سر خوردن آن نبود! اما امروزه کف خانه ها را با سرامیک، موزائیک و سنگ می پوشانند؛ به همین سبب فرش ها در اثر پا خوردن های متوالی حرکت کرده و جابه جا می شوند. شما می توانید برای جلوگیری از بروز این اتفاق، از شبکه های توری و نرم پی وی سی و یا آسترهای اسفنج مانند نیز استفاده نمایید. توصیه می کنیم ابعاد و اندازه های این آسترهای ویژه را کمی کوچک تر از ابعاد و اندازه های فرش یا فرش های خود انتخاب نمایید.
    
    پاک کردن لکه ها
    
    یکی از اتفاقاتی که ممکن است در هر خانه ای به دفعات زیاد وقوع افتد، لک شدن فرش یا قالی است! توجه داشته باشید هر زمانی که این اتفاق به وقوع پیوست، بایستی به سرعت برای پاک کردن و از بین بردن آن اقدام نمایید. توجه داشته باشید ماندن لکه بر روی فرش و کهنه شدن، تمیز کردن آن را دشوار و سخت خواهد کرد. در این قسمت تصمیم داریم برخی از انواع لکه ها و همچنین راه های از بین بردن آن ها برای شما همراهان عزیز بیان کنیم؛ با ما همراه باشید. 
    
    تمیز کردن لکه آدامس
    
    چنانچه آدامسی بر روی فرش یا قالی شما افتاده و به آن چسبید باشد، در ابتدا آن را به کمک یک تکه یخ سفت کرده و سپس با استفاده از یک کاردک مناسب به آرامی از روی فرش یا قالی خود تراشیده و پاکیزه نمایید. 
    
    تمیز کرده لکه شمع
    
    در رابطه با لکه پارافین شمع نیز همچون روش بالا (تمیز کردن لکه آدامس) عمل کرده و آن را از روی فرش یا قالی خود جدا نمایید.
    
    تمیز کردن لکه جوهر معمولی
    
    برای تمیز کردن لکه حاصل از جوهر معمولی، در ابتدا بر روی لکه، مقداری ماست ریخته و آن را بر روی قسمت جوهری به صورت کامل و یکنواخت پخش نمایید. توجه داشته باشید پس از اینکه ماست به خوبی با لکه ی جوهری مخلوط شد، با استفاده از یک قاشق مناسب آن را از روی فرش یا قالی جمع کنید. توصیه می کنیم این کار را چندین بار انجام داده تا جوهر معمولی به طور کامل جذب ماست شده و پاک شود. 
    
    تمیز کردن لکه نوشیدنی
    
    شما می توانید لکه حاصل از آبمیوه، قهوه و شکلات، چای و شیر را به کمک آب نیمه گرم و همچنین صابون و یا با آب و شامپو تمیز و پاکیزه نمایید. توجه داشته باشید استفاده کردن از یک تکه اسفنج می تواند کار شما را آسان تر و سهل تر نماید. 
    
    تمیز کردن لکه مایعات شیرین
    
    لکه ی حاصل از شربت، چای شیرین و همچنین دیگر نوشیدنی هایی که شیرین طعم هستند، چنانچه به سرعت از روی فرش یا قالی پاک نشوند می توانند سبب پوسیده شدن فرش یا قالی خانه ی شما گردند! اگر این قبیل مواد بر روی فرش یا قالی شما ریخت، بهتر است سریعا آن را پاک و پاکیزه نمایید. 
    
    تمیز کردن لکه روغن و چربی
    
    برای از بین بردن و نیز زدودن لکه ی چربی، روغن و یا حتی واکس می توانید از محلول سرکه سفید و صابون استفاده نمایید! اما توجه داشته باشید چنانچه روغن بر روی فرش یا قالی شما ریخته شد، بایستی در ابتدا آن را با استفاده از یک قاشق جمع کرده و سپس یک تکه پارچه سفید رنگ را بر روی آن قسمت از فرش یا قالی که آلوده شده است، قرار دهید و بر روی آن لکه، اتوی نیمه گرم بکشید. با انجام این کار، روغن موجود در میان پرزهای فرش یا قالی، به پارچه سفید رنگ جذب می شود. 
    
    تمیز کردن لکه تخم مرغ
    
    چنانچه تخم مرغ خام بر روی فرش یا قالی شما ریخته شد، می توانید آن را با استفاده از محلول مناسب آب نیمه گرم، صابون، نمک و سرکه ی سفید پاک و پاکیزه نمایید. بهتر است بدانید می توانید از این روش برای پاک کردن لکه ی خون نیز استفاده نمایید. 
    
    تمیز کردن لکه دوده
    
    شما می توانید برای زدودن و از بین بردن لکه حاصل از دوده از روی فرش یا قالی های خود به ویژه موکت های تیره رنگ، بر روی آن قسمت هایی که به شدت تیره و دوده ای شده اند، نمک بپاشید! فراموش نکنید بایستی پس از گذشت زمانی در حدود یک ساعت و نیم، نمک ها را با استفاده از جاروبرقی جمع آوری نمایید. 
    
    تمیز کردن لکه ادویه
    
    برای پاک کردن لکه ی ادویه، می توانید از محلول آب و آبلیمو استفاده نموده و سپس یک دستمال خشک با قابلیت جذب بالا را بر روی آن قسمت از فرش یا موکت بکشید. 
    
    تمیز کردن لکه کاکائو، بستنی و همچنین چسب
    
    در ابتدا بسیار آرام و با دقت تمام، اطراف محل لکه را جمع کنید تا لکه به وجود آمده، بیشتر و بیشتر نشده و پخش نشود! سپس در یک فنجان آب، یک قاشق چای خوری مایع ظرف شویی را حل کرده و محلول حاصل را با استفاده از یک دستمال تمیز و نرم و یا مقداری پنبه بر روی محل مورد نظر بمالید؛ بهتر است بدون اینکه محل لکه مالیده شود، به آرامی آن را تمیز نمایید. 
    
    موضوع شست و شوی فرش و قالی و قالیشویی
    
    از قدیم الایام فصل تابستان که به روزهای پایانی خود نزدیک می شود، معمولی بسیاری از خانوم های خانه دار ایرانی تصمیم می گیرند تا فرش های خود را بشویند و پاکیزه نمایند. البته چنانچه شما تصمیم به شست و شوی فرش و قالی های خود دارید، توصیه می کنیم آن ها را به شرکت های معتبر و خوش نام و نشان قالیشویی بسپارید. به این دلیل که این شرکت های قالیشویی معتبر در ابتدا گرد و خاک موجود در میان پرزهای فرش را زدوده و سپس فرآیند شست و شو را به انجام می رسانند. توجه داشته باشید چنانچه شما تصمیم دارید فرش و قالی های خود را در خانه بشویید امکان زدودن گرد و خاک ها را نخواهید داشت، به همین سبب گرد و غبار در بین پرزهای فرش یا قالی شما باقی خواهد ماند. تمیز کردن فرش یا قالی ها در خانه با استفاده از شامپوهای استاندارد مخصوص فرش نیز ممکن است. 
    
    خشک کردن فرش و قالی در خارج از قالیشویی
    
    آن دسته از فرش و قالی ها که در خانه و توسط افراد خانواده شسته می شوند، بایستی در شرایط خاص و مناسبی خشک شوند تا آسیب و زیان کمتری به آن ها وارد شود. در این قسمت برای شما همراهان عزیز، توصیه هایی مهم را در این زمینه آماده کرده ایم که می تواند راهنمای مناسبی برای شما باشد: چنانچه شست و شوی فرش ها و قالی ها یکی از برنامه های فصلی و پر تکرار شما است، توصیه می کنیم داربست های مخصوص چهار پایه ای شکلی را تهیه نمایید تا با استفاده از آن ها بتوانید فرش های خود را بر روی پشت بام خانه و یا در حیاط در مقابل نور مناسب و ملایم آفتاب پهن نمایید. با انجام این کار، هوا به صورت ایده آل و کامل در اطراف فرش شسته شده ی شما جریان پیدا می کند و در این حالت به خوبی خشک خواهد شد. توصیه می کنیم به هیچ وجه فرش ها و قالی های شسته شده ی خود را آویزان ننمایید! همچنین بهتر است بدانید چنانچه فرش های خود را در زیر نور سوزنده و تند آفتاب پهن نمایید، آسیب هایی جدی به الیاف و بافت فرش های شما وارد خواهد شد که حتی ممکن است جبران ناپذیر باشد. برای خشک کردن فرش ها و قالی های شسته شده ی خود، به هیچ وجه از حرارت مستقیم و شدید وسایل و تجهیزات حرارتی همچون شومینه، بخاری و همچنین رادیاتور استفاده ننمایید زیرا صدماتی جدی و اساسی به آن ها وارد می نمایند. چنانچه تنها بخشی از فرش یا قالی شما خیس شده باشد، بهتر است برای خشک کردن آن از یک حوله، یا پارچه پنبه ای و یا یک اسفنج استفاده نمایید؛ بدین صورت که در ابتدا آب را جمع کرده و سپس قسمت خیس شده و مرطوب فرش را در مقابل تابش ملایم و مناسب آفتاب قرار دهید. شما حتی می توانید با استفاده از یک وسیله ی حرارتی مناسب و ملایم همچون سشوار دستی، فرش خود را از پشت و رو خشک نمایید. گرچه توصیه می شود قالی و فرش خود را به قالیشویی های معتبر بسپارید. 
    
    با تمیز کننده های خانگی، فرش ها و قالی های خانه خود را بشویید!
    
    از سرکه و جوش شیرین استفاده نمایید:
    
    شاید بهتر باشد بدانید کمتر چیزی وجود دارد که نتوان آن را با استفاده از سرکه و جوش شیرین تمیز کرد! خوشبختانه لکه های ایجاد شده بر روی فرش را نیز با این محلول پاک کرد. برای تمیز کردن لکه روی فرش یا قالی، تنها کافیست مقداری پودر جوش شیرین را بر روی لکه ریخته و سپس مقداری نیز سرکه ی سفید به ان اضافه نمایید. پس از این کار، یک دستمال با قدرت جذب بالا را بر روی آن قسمت از فرش کشیده تا سرکه را به طور کامل به خود جذب نماید و سپس اجازه دهید تا فرش به طور کامل خشک شود. با استفاده از جاروبرقی، جوش شیرین باقی مانده بر روی فرش را نیز جمع کنید. توصیه می کنیم برای پاک کردن لکه های بزرگ تر، تنها از جوش شیرین استفاده نمایید؛ بدین صورت که آن را بر روی فرش پاشیده و حداقل پس از گذشت چیزی در حدود سی دقیقه، آن را با استفاده از جاروبرقی جمع کنید. 
    
    برای تمیز کردن فرش، از نمک استفاده نمایید:
    
    مخلوط نمک و سرکه از بین برنده ی لکه های تشکیل شده بر روی فرش است؛ این دو ماده یعنی نمک و سرکه را با هم مخلوط کرده و آن را به صورت خمیر درآورید، سپس بر روی لکه ریخته و بگذارید تا به صورت کامل جذب شود. پس از چند دقیقه، یک دستمال مرطوب را بر روی قسمت مورد نظر مالیده و بعد از خشک شدن، با جارو برقی آن را تمیز نمایید. 
    
    برای تمیز کردن فرش، از بخار استفاده نمایید:
    
    چنانچه تصمیم دارید برای تمیز کردن فرش یا قالی خود از بخار آب استفاده نمایید، از دستگاه بخار شور بهره گیرید. در ابتدا بهتر است قبل از استفاده از دستگاه، کاتالوگ دستگاه را با دقت تمام و کامل بخوانید. چنانچه استفاده از مواد شیمیایی در دستگاه بلامانع باشد، توصیه می کنیم به جای آب از محلول سرکه و آب استفاده نمایید. 
    
    برای تمیز کردن فرش، از پراکسید هیدروژن استفاده نمایید:
    
    در ابتدا لازم به ذکر است مخلوط پراکسید هیدروژن، پاک کننده ای فوق العاده قوی به ویژه برای لکه های خون و پروتئین است. شما می توانید با ریختن این ماده فوق العاده بر روی لکه ی به وجود آمده بر روی فرش یا قالی، شاهد از بین رفتن آن لکه باشید. 
    
    برای تمیز کردن فرش، از زمین شوی استفاده نمایید:
    
    شما می توانید با استفاده از زمین شوی نیز لکه روی فرش یا قالی خود را پاک نمایید؛ بدین صورت که در ابتدا دو پیمانه جوش شیرین را با یک چهارم تکه های یک صابون یا پودر پوره مخلوط نمایید، سپس به ماده تشکیل شده ده الی بیست قطره اسانس با عطر دلخواه خود را بیافزایید (به طور معمول در این چنین شرایطی از عطر لیمو یا اسطوخودوس استفاده می نمایند). در مرحله ی بعد این مواد را به خوبی با هم مخلوط کرده و با استفاده از یک اسپری آن را بر روی فرش بپاشید. سپس به عنوان قدم بعدی، مقدار یک چهارم پیمانه آب گرم را با یک پیمانه سرکه سفید مخلوط نمایید؛ زمین شوی از جنس اسفنج را در داخل آن فرو کرده و آن را بر روی مواد از قبل ریخته شده بر روی لکه، بکشید. اجازه دهید فرش چیزی در حدود یک ساعت به همان صورت باقی مانده و خشک شود، سپس بر روی آن جاروبرقی بکشید. 
    
    برای تمیز کردن فرش، از پودر ذرت استفاده نمایید:
    
    شاید باور این حرف برای شما کمی دشوار باشد؛ اما پودر ذرت نیز می تواند در تمیز کردن فرش یاری رسان شما باشد. اما روش کار بدین صورت است که یک پیمانه پودر ذرت را با یک پیمانه پوره و همچنین نیم پیمانه جوش شیرین مخلوط کرده و ماده حاصل را بر روی قسمت مورد نظر فرش میپاشیم. سپس با استفاده از یک پارچه ی مرطوب و یا زمین شوی اسفنجی، لکه را از روی فرش تمیز می کنیم. توجه داشته باشید پس از خشک شدن، با جاروبرقی روی فرش را تمیز می کنیم. بهتر است پس از تمیز کردن فرش یا موکت با استفاده از شامپو فرش مناسب، پس از خشک شدن کامل، جارو کنیم. 
    
    چگونه از شامپو فرش به صورت صحیح استفاده نماییم؟
    
    به دلیل انواع گوناگون الیاف فرش و نیز روکش متفاوت مبلمان ها، بایستی شامپوی فرش و موکت با تمامی انواع الیاف سازگار و هماهنگ باشد و هیچگونه ضرری برای آن ها به همراه نداشته باشد؛ به همین سبب استفاده از کمترین میزان مواد شیمیایی در فرمولاسیون ساخت شامپوی فرش و موکت، بسیار مهم و دارای اهمیت است. از دیگر سو، جلوگیری از تداخل رنگ ها در یکدیگر و همچنین از بین رفتن نشاط و شادابی رنگ یک فرش و موکت از دیگر جنبه های مهم و مورد توجه در ساخت یک شوینده ی فرش و موکت استاندارد است. همچنین لازم است بدانید برای حفظ سلامت و زیبایی رنگ های یک فرش و نیز داشتن فرشی با پرز های نرم و ملایم، در کنار انتخاب یک محصول مناسب و ایده آل، طرز استفاده از آن شامپوی فرش و موکت انتخابی نیز بسیار مهم است. توجه داشته باشید بهترین روش و شیوه برای تمیز کردن فرش و موکت مورد نظر با استفاده از شامپوی فرش، انحلال مقدار مناسبی از آن شامپوی فرش در آب (انحلال بر طبق دستورالعمل) و همچنین تمیز کردن سطح مورد نظر با استفاده از اسفنج آغشته به محلول شوینده ی حاصل است. سپس در مرحله ی بعدی، بایستی با استفاده از یک دستمال نم دار از جنس کتان، سطح فرش یا موکت را از محلول شوینده نیز کثیفی های حل شده در آن پاک و پاکیزه نمایید؛ بهتر است هر از چندگاه، دستمال مورد استفاده خود را با یک دستمال تازه و تمیز تعویض نمایید. همچنین فراموش نکنید بایستی فرش یا موکت مورد نظر را پس از خشک شدن، جارو نمایید. از راه رفتن و یا نشستن بر روی فرش و موکت، پیش از خشک شدن آن به صورت کامل خودداری نمایید؛ زیرا در غیر این صورت، احتمال بروز لکه جدید وجود دارد و دور از انتظار نیست.
    
    روش های درست برای پاک کردن انواع لکه از روی فرش یا موکت
    
    تمیز کردن لکه های تازه:
    
    در ابتدا به این نکته توجه داشته باشید که پیش از تمیز کردن لکه ی روی فرش یا قالی، ابتدا فرش را خوب جارو زده تا گرد و غبار آن به طور کامل از میان تار و پود گرفته شود. سپس با استفاده از کمی ماست، لکه تازه به وجود آمده را پاک و پاکیزه نمایید به ویژه لکه های نسکافه و چای را. برای این کار، مقداری ماست را بر روی سطح لکه ی ایجاد شده، ریخته و پس از چند دقیقه، آن را با استفاده از یک قاشق جمع کنید. بهتر است در صورت لزوم چندین بار این کار را تکرار نمایید؛ سپس با استفاده از یک دستمال تمیز و مناسب، محل مورد نظر را به خوبی خشک نمایید تا اثری از لکه باقی نماند. 
    
    تمیز کردن لبه ها و گوشه های فرش یا قالی:
    
    در ابتدا گرد و خاک نشسته بر لبه ها و کناره های فرش را با استفاده از یک برس دستی تمیز کرده و سپس به آرامی جاروبرقی بکشید. توجه داشته باشید شما می توانید برای تمیز کردن و پاک کردن این قسمت از فرش یا قالی، از مخلوط پودر ماشین لباس شویی و نیز آب همراه با یک فرچه ی نرم استفاده نمایید؛ سپس با استفاده از یک دستمال نرم و با قدرت جذب بالا، این قسمت را خشک نمایید. بهتر است به هنگام پهن کردن فرش یا قالی، در زیر آن یک دستمال سفید یا کاغذ بگذارید تا بدین صورت رطوبت فرش به طور کامل گرفته شود. 
    
    تمیز کردن با استفاده از مایع تمیز کننده ی فرش:
    
    شاید خودتان نیز بدانید که شامپوی فرش و صابون فرش با خاصیت کم قلیایی، می تواند شوینده ی خوب و مناسبی برای فرش و قالی باشد. چنانچه در شرایطی قرار دارید که دسترسی به آن ها برایتان ممکن نیست، در یک لیتر آب، یک قاشق چای خوری نمک را حل کنید و سپس آن را به خوبی بهم بزنید تا کف کند! سپس کف حاصل شده را با استفاده از یک تکه تور (توری که به میزان زیادی آب به خود جذب نمی کند!) بر روی سطح فرش و محل لکه بمالید و در انتها آن را با یک دستمال حوله ای خشک نمایید.
    
    از بین بردن جای قرار گیری وسایل و لوازم سنگین:
    
    شاید در خانه ی شما نیز این اتفاق پیش آمده باشد که به طور معمول وسایل سنگین وزن همچون پایه ی مبل بر روی فرش جا می گذارند؛ اما برای برطرف کردن این مشکل چه اقدامی می توان انجام داد؟ یک تکه یخ را روی محل مورد نظر قرار داده و سپس دستمال تمیز و خشکی را بر روی آن قرار دهید تا بدین طریق رطوبت آن گرفته شود و در نهایت پرزهای فرش یا قالی به حالت اول خود بازگردند. 
    
    چگونه می توان یک لکه بر روی فرش یا قالی را بسیار سریع پاک کرد؟
    
    به این نکته توجه داشته باشید که اگر یک لکه بیش از یک یا دو روز بر روی فرش یا قالی باقی بماند، ثابت شده و پاک کردن آن همراه با مشکل خواهد بود! پس توصیه می کنیم در صورت ایجاد هرگونه لکه، آن را سریعا و با استفاده از مواد مناسب پیشنهادی پاک نمایید. 
    
    چگونه می توان رنگ یک فرش یا قالی را شفاف نمود؟
    
    برای این کار، در ابتدا بر روی فرش مقداری نمک و تفاله ی چای پاشیده و سپس با استفاده از جاروبرقی آن را جارو نمایید تا بدین صورت رنگ فرش یا قالی شما، شفاف تر شود. 
    
    تمیز کردن لکه شمع از روی فرش، قالی، موکت و یا هر سطح دارای بافت:
    
    برای این کار، در ابتدا با استفاده از یک جسم نوک تیز همچون چاقو و یا حتی در شرایط اضطراری ناخن، پارافین سخت شده بر روی فرش یا قالی را برداشته و سپس یک دستمال حوله ای بزرگ و یا یک کاغذ روغنی را تا کرده و بر روی لکه ی حاصل از پارافین شمع بیندازید. در این مرحله، اتو را در یک درجه ی گرم و مناسب تنظیم نموده و آن را بر روی سطح کاغذ یا حوله چندین بار حرکت دهید. در این حین، حرارت تولید شده توسط اتوی گرم می تواند پارافین های موجود در میان بافت ها و پرزهای فرش را آب کرده و آن ها را جذب کاغذ نماید. 
    
    چگونه می توان لکه های قدیمی را از روی فرش یا قالی پاک کرد؟
    
    شما می توانید برای از بین بردن و پاک کردن لکه های قدیمی روی فرش یا قالی (که ممکن است به هنگام لک شدن، متوجه آن ها نشده و بعدها با خبر شده اید!) مقداری کف حاصل از خمیر ریش را بر روی محل مورد نظر ریخته و سپس آن قسمت را با استفاده از پارچه ی مرطوب شده مناسب مالیده و سپس آن را با یک دستمال خشک، تمیز و پاکیزه نمایید. در مرحله ی بعد، محل لک شده را با استفاده از پارچه تمیزی پوشانده و سپس یک جسم سنگین برای نمونه یک کتاب، را بر روی آن قرار دهید. توجه داشته باشید هر موقع پارچه مرطوب شد، آن را عوض نمایید تا پس از گذشت مدتی نه چندان طولانی، رطوبت روی فرش از بین رود. 
    
    چگونه می توان لکه های رنگی را از روی فرش و قالی تمیز کرد؟
    
    چنانچه بر روی فرش یا قالی شما، لکه حاصل از چای، قهوه و یا دیگر مواد رنگی همچون آب انگور ایجاد شود، بایستی در ابتدا برای جلوگیری از نفوذ بیشتر این ماده در لا به لای الیاف، رطوبت ماده ی ریخته شده را با استفاده از یک دستمال کاغذی یا حوله کاغذی تمیز گرفته و سپس مقداری سودا یا آب معدنی را روی آن قسمت بریزید. در مرحله ی بعدی، پس از گذشت چند دقیقه محل مورد نظر را با استفاده از یک دستمال تمیز، پاک کرده و این کار را آن قدر تکرار نمایید تا دیگر هیچ اثری از آن لکه بر روی فرش یا قالی شما باقی نماند. 
    
    چگونه می توان لکه های ناشی از مواد چرب را از روی فرش و قالی تمیز کرد؟
    
    برای از بین بردن و رفع لکه مواد چرب همچون لکه ناشی از مداد شمعی و یا حتی موادی دیگر مثل قیر، بایستی در ابتدا مقداری از یک حلال غیر چرب که زود خشک نمی شود را بر روی مقداری پنبه ریخته و سپس آن را بر روی لکه ی مورد نظر قرار دهید. با این کار، مقداری از ماده چرب به پنبه جذب شده و به نوعی می توان گفت حلال آن می باشد! توصیه می کنیم این کار را به دفعات زیاد تکرار نمایید تا سرانجام تمامی لکه چرب از بین برود؛ سپس بهتر است محل مورد نظر را با استفاده از یک پارچه تمیز و مرطوب، پاک کنید. 
    
    مهمترین نکات به هنگام شست و شوی فرش و قالی
    
    همواره در ایام سال نو و نوروز، خانواده ها تصمیم می گیرند تا فرش های خانه خود را در حیاط خانه و با دست بشویند گرچه بهتر است این کار را به قالیشویی بسپارند؛ اما انجام این کار، مستلزم رعایت نکات بسیار مهمی است. در این قسمت، بخشی از این نکات را بیان می کنیم؛ با ما همراه باشید. به هنگام شست و شوی فرش یا قالی با دست و بر روی زمین، استفاده از زمین دارای کف سخت، موزاییک یا سیمانی و یا زمین شیب دار بهتر و ایده آل تر است. در رابطه با جریان آب به هنگام شست و شوی فرش یا قالی، بهتر است جریان آب با حرارت معمولی و نیز به صورت دوش باشد. فراموش نکنید از آب گرم به هیچ عنوان در شست و شوی فرش ماشینی و یا دست بافت استفاده نمی شود. ( قالیشویی ها نیز این نکات را رعایت می نمایند) به این نکته توجه داشته باشید که فرش های ماشینی پس از شست و شو، از میزان نرمی و لطافت آن ها کاسته می شود و این اتفاق دلیلی ندارد جز وجود مواد پلاستیکی در تار و پود و گره های آن ها. در رابطه با موضوع فرش های دست بافت نیز این اتفاق سبب می شود تا آن ها رنگ پس بدهند؛ اما تنها مشکل به اینجا ختم نمی شود! آب گرم مورد استفاده، رنگ پس داده شده را در قسمت های با رنگ روشن فرش تثبیت می نماید؛ که رنگ برداری و ترمیم این اتفاق نیز بسیار سخت و نیز با هزینه کلان است. آن دسته از فرش هایی که چله ی آن ها از جنس ابریشم، پشم و یا حتی گره های ابریشمی است، پس از شست و شو، کیفیت آن ها کاسته می شود. در شست و شوی فرش و قالی، به هیچ عنوان از مواد دارای خواص قلیایی استفاده ننمایید. بهتر است در این شرایط، از مواد و شوینده های خنثی استفاده نمایید. ( مواد و شوینده هایی همچون پودر دستی که بایستی پیش از استفاده در آب حل شود! همچنین استفاده از مایع ظرفشویی، شامپوی فرش و یا حتی پودر صابون فرش حل شده در آب می تواند برای فرش های با لکه ی چربی مفید و موثر باشد) فرش دستبافت را به هیچ وجه از قبل خیس ننمایید؛ به ویژه آن دسته از فرش ها که رنگ پس می دهند. زیرا در این شرایط، قسمت های روشن نیز رنگی می شوند و ترمیم این اتفاق نیز بسیار مشکل خواهد بود. توجه داشته باشید آن فرشی را که از خود رنگ پس می دهد، پس از انجام شست و شو با استفاده از آبگیری و نیز برس پلاستیکی، به هیچ وجه لوله نکنید و همچنین به هیچ وجه داخل فرش لوله شده را آب نگیرید. فرش شسته شده را بایستی به صورت کامل آبگیری کرده و در ابتدا با استفاده از یک پارو و سپس با دستمال نخی تمیز و یک حوله، آب میان پرزهای آن را به صورت کامل بگیرید و به مدت زمان یک ساعت، آن را به همان حالت بر روی زمین باقی گذارید تا قسمت هایی از فرش که رنگ پس می دهند با دیگر قسمت های آن، تداخلی نداشته باشند. چنانچه فرش یا قالی شما به مدت یک ساعت بر روی زمین و به صورت پهن شده باشد، مابقی رطوبت خود را نیز از دست خواهد داد و آن هنگام برای پهن کردن، آماده است. توصیه می کنیم فرش یا قالی نیمه مرطوب خود را از قسمت پشت در معرض جریان هوا و همچنین در سایه (یعنی در مقابل تابش غیر مستقیم آفتاب) آویزان نمایید. برای آن دسته از فرش های دستبافت و همچنین ماشینی نیز که رنگ پس نمی دهند، روش شست و شو به همین ترتیب است. چنانچه به هنگام پهن کردن فرش یا قالی، دوباره بر روی آن آب بگیرید، ریشه های فرش بی شک زرد رنگ خواهد شد. پس از خشک شدن کامل فرش، آن را با استفاده از یک برس سر و یا جاروی چوبی به جهت خواب فرش، برس یا جارو بزنید تا با این کار، تمام طرح و نقش فرش در سر جای خود قرار گیرد و فرش شما نیز با این کار شکیل تر، زیباتر و همچنین تمیز تر دیده شود. توجه داشته باشید چون جاروبرقی به صورت رفت و برگشت بر روی فرش یا قالی کشیده می شود، پس خواب فرش را به هم زده و در این حالت، از زیبایی آن نیز کاسته می شود. قالیشویی های معتبر به نکات شستشوی فرش واقف هستند و کاری با کیفیت ارائه می دهند. 
    
    اصول مهم شست و شوی فرش یا قالی در خانه!
    
    به این موضوع توجه داشته باشید که نظافت و شست و شوی فرش دارای اهمیت ویژه و خاصی است و رعایت برخی قواعد و اصول مهم در این زمینه می تواند دلیلی باشد برای اینکه فرش یا قالی ما، کیفیت اولیه خود را از دست نداده و تا جای ممکن، خصوصیات زیبای ظاهری و نیز ساختمانی خود را حفظ نماید. همچنین بهتر است بدانید به طور معمول شست و شوی یک فرش، یک بار پس از پرداخت و بار دیگر نیز پس از گذشت چند سال اتفاق تکرار خواهد شد. 
    
    مرحله ی غبارگیری فرش:
    
    در این مرحله، دو موضوع برای ما مهم و قابل توجه است؛ به عنوان موضوع نخست می توان ارتقای کیفیت را بیان نمود و همچنین به عنوان موضوع دوم، زدودن و از بین بردن آلودگی ها و نیز کثافت هایی که در طول سالیان طولانی بر روی فرش یا قالی نشسته است، می باشد. توجه داشته باشید مرحله ی غبارگیری پیش از شست و شوی فرش، به دو روش یا شیوه انجام می شود:
    
    روش غبارگیری معمولی: در روش غبارگیری معمولی، در ابتدا فرش یا قالی را تکانده و سپس با استفاده از چوب بر پشت فرش یا قالی می کوبند تا بدین طریق گرد و خاک نشسته بر روی فرش از آن خارج شود. در قدم بعدی، با یک جاروی زبر (برای نمونه می توان همان جاروهای زبر قدیمی که در اکثر خانه ها وجود دارد را در نظر بگیرید) اما به این نکته توجه داشته باشید که این کار سبب گسیختگی و جدا شدن تار و پود فرش یا قالی می شود و باعث آسیب دیدن و لطمه خوردن فرش شود. یکی از کارهای نادرستی که برخی از افراد مرتکب می شوند این است که فرش را در مرحله غبارگیری و جهت تمیز کردن بر روی زمین می کوبند! به هیچ وجه این کار را انجام ندهید.
    روش غبارگیری مکانیکی: روش غبارگیری مکانیکی در کارخانجات قالیشویی و همچنین بسته به کیفیت آن ها، انجام می شود؛ لازم است بدانید انجام این کار در خانه، ممکن و مقدور نیست. این موضوع را فراموش نکنید که فرش ها و قالی هایی که دارای گرد و غبار هستند، پیش از شست و شو و قالیشویی بایستی حتما غبارگیری شوند؛ زیرا به هنگام شست شو، گرد و غبار باقی مانده در ته گره (منظور از گره یعنی محل تماس گره فرش با تار و پود)، به خوبی تمیز نشده و این اتفاق، سبب پوسیدگی فرش می شود (به طور واضح تر می توان گفت، تبدیل به گل شده و در مغز و جان فرش باقی می ماند). امروزه در زندگی شهری معمولا از جاروبرقی برای تمیز کردن فرش استفاده می شود، به همین دلیل گرد و غبار چشمگیری در درون فرش باقی نمی ماند نیازی به انجام غبارگیری فرش احساس نمی شود؛ البته بایستی به این نکته توجه داشت که فرش یا قالی رنگ پس ندهد!
    
    فرش های از نوع دستبافت چون دارای کیفیت متفاوتی می باشند، به همین دلیل ممکن است بعضی از این دسته فرش ها، رنگ پس بدهند. توصیه می کنیم برای اینکه بدانید آیا فرش شما رنگ پس می دهد یا نه! این کار را انجام دهید. یک دستمال سفید رنگ تمیز را در ابتدا با آب نیمه گرم خیس کرده و به قسمت هایی از پرز فرش یا قالی مورد نظرتان بکشید یا حتی می توانید پرز فرش را برای زمانی کوتاه (چندین ثانیه) درون دستمال نگه دارید. چنانچه با این کار دستمال رنگی شد، پس فرش مورد نظر شما رنگ پس می دهد و بایستی به هنگام شست و شوی آن برخی نکات را مورد توجه داشته باشید. (این موضوع را فراموش نکنید که بیشتر رنگ های تیره، رنگ پس می دهند؛ رنگ هایی همچون سبزهای تیره، مشکی، سرمه ای، لاکی و همچنین رنگ آبی) 
    
    نحوه استفاده از شامپو فرش
    
    به عنوان اولین و مهمترین نکته، توجه داشته باشید برای شامپو کردن فرش نیازی به زور بازو وجود ندارد! همراه ما باشید تا با برخی از مهمترین نکات و بایدهای استفاده از شامپوی فرش آشنا شوید:
    
    ابتدا پیش از شامپو زدن فرش یا قالی، حتما روی فرش را جارو زده و گرد و غبار آن را پاک نمایید.
    سپس دو فنجان شامپوی فرش را در یک لیتر آب ریخته و آن را به خوبی بهم بزنید تا خوب و کامل کف کند (این کار را هر بار تکرار نمایید)
    کف حاصل از محلول بالا را با استفاده از یک اسفنج یا تور جمع کرده و بر روی فرش مورد نظر بمالید؛ دقت داشته باشید بایستی حرکت اسفنج بر روی فرش یا قالی به آرامی اتفاق افتد (زیرا فقط و فقط پرز فرش یا قالی شما کثیف و آلوده شده است)
    
    توضیح مهم: توجه داشته باشید چنانچه به جای استفاده از کف شامپو، از آب آن استفاده کنید، فرش یا قالی شما علاوه بر اینکه تمیز نخواهد شد بلکه چسبنده و لوچ شده و حتی دیرتر نیز خشک خواهد شد. زیرا در این شرایط، رطوبت به ابتدای ریشه های فرش یا قالی نفوذ کرده و شاید همانطور که می دانید، ریشه های تار و پود فرش در محیط مرطوب می پوسند! پس اگر این اتفاق چندین بار تکرار شود، می تواند به مرور زمان فرش یا قالی شما را بپوساند. بهتر است بدانید کف شامپوی فرش می تواند کثیفی و آلودگی های روی پرزهای فرش را در خود حل نماید؛ همچنین این کف در مدتی حدود نیم ساعت و در مجاورت اکسیژن هوا ناپدید می شود اما به یاد داشته باشید نباید در این مدت، بر روی فرش راه بروید.
    
    بهتر است کار خود را از قسمت بالای فرش آغاز نمایید تا بر روی قسمت هایی که کف شامپو مالیده اید، به هیچ وجه راه نروید.
    پس از گذشت زمانی حدود نیم ساعت بهتر است یک دستمال با جنس زبر و یا تور پرده را بر روی فرش بمالید البته توصیه می کنیم این کار را در جهت خواب فرش انجام دهید! سپس با استفاده از یک جاروی چوبی یا جاروی زبر، فرش مورد نظر به جهت خواب آن جارو بزنید.
    حالا بهتر است با استفاده از یک برس قدیمی و مناسب، فرش خود را شانه بزنید. این کار سبب می شود تا پرزهای فرش در سر جای خود قرار گرفته و در نهایت فرش یا قالی شما زیبا و نرم به نظر آید و دلیلی باشد برای لذت بردن شما. 
□

یکی از عوامل مهم در نگهداری فرش ، پاکیزه نگه داشتن آن است و برای اینکه یک فرش زیبا و عاری از ذرات غبار داشته باشید ، لازم است هر چند وقت یکبار فرش شستشو شود . فرش به خاطر ایجاد الکتریسته ساکن مانند آهنربا عمل کرده و ذرات سرنگون در هوا را به خود می گیرد و باعث ناپاکی سطح فرش می شود و از زیبایی آن می کاهد.  اقداماتی وجود دارند که قبل از شستشو فرش  می توان انجام داد ، این اقدامات به شستشوی بهتر فرش کمک می کنند.

این اقدامات عبارت اند از: